Ngày 13/06/2022, các chỉ số chứng khoán toàn cầu diễn biến tiêu cực sau khi Mỹ ghi nhận mức lạm phát cao kỷ lục trong T05/2022 ở mức 8.6% – mức cao nhất kể từ năm 1981 – đồng thời, chỉ số S&P 500 đã chính thức rơi vào “thị trường gấu”. TTCK Việt Nam phần lớn đều điều chỉnh theo xu hướng chung của TTCK thế giới và cũng đã trải qua những giai đoạn thị trường giá xuống sau quá trình tăng điểm.
I. Các giai đoạn “Thị trường Gấu” từ 2007 – nay
Thị trường gấu (bear market) là hiện tượng các loại chứng khoán mất giá liên tục (ít nhất 20%) và diễn ra trong một thời gian dài (thông thường từ hai tháng trở lên).
Kể từ giai đoạn cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007 đến nay, nền kinh tế thế giới tiếp tục trải qua nhiều biến động và chứng kiến nhiều giai đoạn TTCK ở giai đoạn “Thị trường gấu” với những biến động mạnh, cụ thể như Bảng 01:
Nhận xét: Giai đoạn khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007 chứng kiện sự sụt giảm mạnh ở cả 3 TTCK , đặc biệt TTCK Việt Nam chứng kiến giai đoạn thị trường giá xuống trong thời gian 16.8 tháng với mức giảm -77.75%. Tuy nhiên sau đó khác với TTCK Mỹ, TTCK Trung Quốc và Việt Nam bước vào giai đoạn (2009-2013) giảm điểm kéo dài với những vấn đề nội tại trong nền kinh tế ở giai đoạn hậu khủng hoảng.
Kết luận: Nhìn chung diễn biến TTCK Việt Nam diễn biến tương đồng với TTCK Trung Quốc hơn so với TTCK Mỹ. Sau những giai đoạn thị trường giá xuống kéo dài TTCK Việt Nam có mức độ hồi phục tốt hơn so với TTCK Trung Quốc với thời gian trung bình là 3.6 tháng và mức hồi phục trung bình so với đáy là 50.06%. Tuy nhiên mức phục hồi không đáng kể so với chuỗi giảm điểm kéo dài trước đó – đạt trung bình 79.52% so với vùng đỉnh trước khi rơi vào “Thị trường Gấu”. TTCK Mỹ có thời gian phục hồi tốt nhất (trung bình là 2.8 tháng) và cũng có quãng thời gian trung bình ngắn nhất khi thị trường giá xuống xảy ra (trung bình là 6.4 tháng); (Biểu đồ 01, 02, 03)
II. Diễn biến VN-Index trong các giai đoạn
Sau chuỗi tăng điểm kéo dài kể từ giữa năm 2020 đến nay, VN-Index đã bước vào giai đoạn điều chỉnh từ cuối tháng 03/2022 với những phiên giảm sâu cùng thanh khoản suy yếu so với giai đoạn thăng hoa trước
đó.
Trải qua 06 đợt thị trường giá xuống với những bối cảnh kinh tế thế giới và vấn đề nội tại khác nhau ở mỗi thời kỳ sẽ ảnh hưởng đến mức độ phục hồi của TTCK nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung. Một số sự kiện chính diễn ra từ 2007 – nay tại Bảng 02.
Hiện nay, bối cảnh kinh tế thế giới đang khá tương đồng với giai đoạn năm 2018 khi FED bắt đầu tăng lãi suất với mức độ và tần suất mạnh hơn, vấn đề an ninh năng lượng, bất ổn trên thị trường hàng hóa trở thành mối quan tâm hàng đầu của các Quốc gia. Dù vậy điểm khác biệt nằm ở Kinh tế vĩ mô Việt Nam đang khá ổn định, tăng trưởng tốt và đang lệch pha so với thế giới. Thị trường có thể có thêm một nhịp sụt giảm nhẹ và phục hồi đi lên như kịch bản giai đoạn 2018.
